Hydrologische effecten van herbegroeiing op hellingen

Marjan Sommeijer ging in 2010 naar de Baviaanskloof in Zuid-Afrika om onderzoek uit te voeren voor haar bachelorstage van Internationaal Land- en Waterbeheer aan de Wageningen Universiteit.

Onderzoeksvraag: Wat is het effect van spekbomen op de bodemkwaliteit?

De Baviaanskloof is een uiterst droog en sterk gedegradeerd gebied, als gevolg van landbouw. Hierdoor wordt het weinige regenwater dat er valt slecht vastgehouden door de bodem, met ernstige erosie als gevolg. Om dit tegen te gaan is er besloten om spekbomen te (her)planten. Deze boom komt oorspronkelijk voor in het gebied en heeft weinig water nodig. De bedoeling is dat door de spekbomen de grond en voornamelijk het grondwater beter en langer vastgehouden wordt. Dit kost echter veel geld. Daarom was het belangrijk om eerst onderzoek te doen en te meten wat het daadwerkelijke effect van het (her)planten van de spekbomen is.

Oplossing: de regenvalsimulator van Royal Eijkelkamp

Om het effect te meten gebruikte Marjan de regenvalsimulator van Royal Eijkelkamp. 'Het is een bak van een halve vierkante meter waar twee liter water in kan. Die zette ik afwisselend boven een stuk grond met en zonder bomen. Uit de regenvalsimulator kwam het water dan in druppels op de grond terecht. Het water dat niet in de grond werd opgenomen ving ik op waardoor ik de wateropname door de grond kon bepalen.'

Over de regenvalsimulator van Royal Eijkelkamp is Marjan erg enthousiast. Het instrument is relatief gemakkelijk in gebruik en laat duidelijke en betrouwbare effecten zien.

Resultaten: effectieve herbegroeiing en meer bewustwording

Uit het onderzoek kwam naar voren dat het (her)planten van spekbomen wel degelijk effect heeft op het vasthouden van water. Het water werd tot wel tachtig procent beter vastgehouden dan op een kale bodem. Bovendien droeg het onderzoek bij aan de bewustwording van het probleem onder de landgebruikers, juist omdat het een eenvoudige en zichtbare onderzoeksmethode is.